Hər il 1,3 trilyon ton qidanın israf edildiyini və dünyada 829 milyon insanın aclıqla mübarizə apardığını bilirdinizmi? Qida tullantıları da karbon dioksid emissiyalarına və iqlim böhranına səbəb olur. Bütün bu mühüm səbəblərə görə trilyonlarla ton ərzaq israfı həll edilməsi tələb olunan təcili problemdir. Qida israfının qarşısını almaq üçün atılacaq fərdi addımlar da böyük əhəmiyyət kəsb edir. Evdar.az qida israfının qarşısını almaq üçün tətbiq edə biləcəyiniz 6 sadə addımı təqdim edir.
Həddindən artıq alış-verişdən qaçınmaq üçün siyahı hazırlayın
Alış-verişə getməzdən əvvəl özünüz üçün bir siyahı hazırlayın və yalnız həmin siyahıdakı məhsulları almaq üçün bazara gedin. Soyuducunuzda, mətbəx şkaflarınızda çatışmayan məhsullara baxmadan yeni məhsul almaq və nəyə ehtiyacınız olduğunu dəqiq müəyyən etmək, qısa zamanda xarab məhsullarla tez-tez qarşılaşacağınız deməkdir. Beləliklə, alış-veriş siyahınızı hazırlayarkən ehtiyaclarınızı yoxlayın. Bu siyahıdan çıxan məhsullar sizə lazım olmayan məhsullar olacaq və onları almamaqla siz israfçılığın qarşısını almaqda uzun yol qət etmiş olacaqsınız.
İstifadə müddəti və tövsiyə olunan istehlak tarixinə diqqət yetirin
Qablaşdırılmış qidalardakı “İstifadə tarixi” bizə qidanı nə vaxt istehlak edə biləcəyimizə qədər məlumat verir. İstifadə tarixi ümumiyyətlə süd və süd məhsulları, yumurta, ət məhsulları, dondurulmuş qidalar və qablaşdırılmış qidalarda istifadə olunur. Satın alarkən bu məlumatları yoxlamağı unutmayın, çünki tarixi keçmiş məhsulları istehlak etmək təhlükəlidir. Qida israfının qarşısını almaq üçün belə məhsullar ehtiyatda olmamalıdır və onları yalnız son istifadə tarixinə qədər istehlak edilə bilən miqdarda almaq lazımdır. “Tövsiyə olunan istehlak tarixi” son istifadə tarixindən daha çevikdir. Taxıl və makaron kimi quru qidalar təhlükəsiz şəkildə istehlak edilə bilər.
Müxtəlif reseptlərdə tez xarab olan qidaları qiymətləndirin
Quru qida şkafında və soyuducuda olan yeməyi mütəmadi olaraq yoxlayın. Əvvəllər aldığınız qidalara üstünlük verin ki, bütöv şəkildə istifadə edilməsin və atılmasın. O zaman siz yeni aldığınız məhsulları sağlamlıqla istehlak edə bilərsiniz. Amma bəzən, xarab olmasa belə, soyuducuda uzun müddət gözləyən yeməyi istifadə etmək istəməyə bilərik. Bu mərhələdə siz bu yeməyi qiymətləndirə biləcəyiniz alternativ yeməklər hazırlaya bilərsiniz. Təravətini itirməyə başlayan tərəvəzləri şorbalarda, börəklərdə, tərəvəzli omlet və tərəvəzli makaron yeməklərində istifadə etmək mümkündür.
Düzgün saxlama üsullarından istifadə edin
Bəzi qidalar soyuducuda, bəziləri isə çöldə saxlanılmalıdır. Aldığınız qidaları saxlamaq üçün ən yaxşı üsulları araşdırın və tətbiq edin. Beləliklə, aldığınız qidaları daha uzun müddət istifadə edə biləcəksiniz və israfın qarşısını almış olacaqsınız.
Bişmiş yeməklərin qalıqlarını dondurun
Yeməkləri kiçik porsionlarda süfrəyə verin. Bu sayədə boşqaba çox yığılan yeməklərin israfının qarşısını ala bilərsiniz. Ertəsi gün naharda bir gün əvvəl yeyə bilmədiyiniz qidaları qiymətləndirin. Əgər bişirdiyiniz yemək çox olarsa, daha sonra istifadə etmək üçün onu dondurun.
Qalıqları yenidən istifadə edin
Bir çox yeməklərin qalıqları kimi görünən bəzi hissələrini müxtəlif yeməklərdə istifadə edə bilərsiniz. Məsələn, brokoli və ya salat budaqlarını kəsib atmaq əvəzinə tərəvəz şorbasında istifadə etmək olar. Salatlarda hazırladığınız pomidor, soğan kimi qida qalıqlarını qiymətləndirmək israfın qarşısını almağa kömək edir.
Hələ də istifadə etmədiyiniz çox yemək varsa, paylaşın
Hələ təzə olan, lakin porsiyada sizin üçün çox olacağını düşündüyünüz yeməklərinizi paylaşın. Ailənizə, dostlarınıza və ya iş yoldaşlarınıza təklif edin. Ailənizi və dostlarınızı şam yeməyinə dəvət edin və birlikdə yeyin. Əgər hələ də artıq yeməyiniz qalıbsa, bu qidaları ehtiyacı olanlara paylaya bilərsiniz.
