Xarici filmlərdə, seriallarda gördüyünüz və adını eşitdiyiniz, ölkəmizdə hələ çox yayılmasa da, ancaq günü-gündən artan ləzzətli bir dad var! Bu dad səhər yeməklərinin müxtəlif ləzzətləriylə birlikdə istifadə edilən, şəkərdən istifadənin zərərlərindən xəbərdar olan insanların müraciət etdiyi şəkər mənbələrindən biri və bala rəqib olan ağcaqayın siropudur. Aşağı kalorili şəkər mənbəyinə gəlincə, ağcaqayın siropu faydaları ilə eşidənləri təəccübləndirir.
Baldan daha az kalori ilə ağcaqayın siropu daha yüksək mineral və antioksidant konsentrasiyasına malikdir. Tərkibində 24 fərqli antioksidant olan ağcaqayın siropu baldan bir az daha sağlam seçimdir. Mütəxəssislər aşağı glisemik indeksinə malik olan ağcaqayın siropunun iltihablı xəstəliklərlə mübarizədə, xərçəng əleyhinə, dəri sağlamlığı, həzm sistemi üçün faydalıdır- deyərək mühüm məlumatları paylaşıb.
Bal ilə rəqabət aparan ağcaqayın şərbəti nədir? Necə və haralarda istifadə olunur? Faydaları və zərərləri nələrdir? Evdar.az ağcaqayın şərbəti haqqında verilən sualların cavabını təqdim edir.
Ağcaqayın Siropu Nədir?
İsfəndan çinar ağacının gövdəsindən emal edilməsi ilə alınan müalicəvi ağcaqayın şirəsi ağcaqayın şərbəti adlanır. Emaldan sonra istifadə edilən bu şərbət bir çox xəstəliklərə fayda verir. Təbii bir dadlandırıcı olan ağcaqayının tərkibində maqnezium, dəmir, fosfor, kalium, manqan, sink, kalsium və riboflavin kimi maddələr var. Tam enerji anbarı olan ağcaqayın siropu təbii şəkərdən ibarətdir.
- Ağcaqayın şərbəti yalnız fevral, mart və aprel aylarında əmələ gələn isfəndan çinarının və ya ağcaqayının gövdəsində emal edilməsi ilə alınan müalicəvi içkidir.
- Təbii dadlandırıcı kimi istifadə edilən ağcaqayın siropunun tərkibində 95% su var.
- Ağcaqayın şərbəti ilin 3 ayı ərzində ağacın gövdəsində açılan kranın köməyi ilə şirəsi toplanaraq alınır. Daha sonra qaynadılıb, qatılaşdırılır və hazırlanır. Dünyadakı ağcaqayın siropunun demək olar ki, hamısı Kanada və ABŞ-da istehsal olunur. Ağcaqayın siropunun şəkər tərkibi daha azdır.
- Onun glisemik indeksi var, buna görə də qan şəkərinizi o qədər tez yüksəltməyəcək. Ağcaqayın siropu həmçinin antioksidantlar, hüceyrələrimizin oksidləşdirici stresslə mübarizə aparmasına və xəstəliklərdən qorunmasına kömək edən maddələrlə tanınır.
Ağcaqayın siropunun tərkibindəki ən əhəmiyyətli şəkər saxarozadır. Ağcaqayın siropu lifsiz şəkərdir. 100 qr ağcaqayın siropu 260 kaloridir. Şərbətin 32/100 su və 67/100 karbohidratlardan ibarətdir (yüzdə 90-ı şəkərdir). Əhəmiyyətli zülal və ya yağ ehtiva etmir.
Ağcaqayın Siropunun Faydaları
Fenolik birləşmələr şəklində olan bu antioksidantlar iltihaba səbəb ola biləcək sərbəst radikalların zərərini azaltmaq üçün faydalıdır. Mümkün olduqda daha tünd, B dərəcəli ağcaqayın şərbətlərini seçin, çünki onlar açıq şərbətlərdən daha faydalı antioksidantlara malikdirlər.
- Tərkibindəki vitaminlər, minerallar və antioksidant komponentlər sayəsində ALS (amyotrofik lateral skleroz) və mərkəzi sinir sistemi xəstəliklərinin inkişafını dayandıra biləcək təsirlərə malik olduğu iddia edilir.
- Alzheimer müalicəsini dəstəkləyə bilər.
- Tərkibindəki antioksidant komponentləri ilə xərçəng hüceyrələrinin əmələ gəlməsinin qarşısını alır.
- Qan təmizləyici xüsusiyyətə malik olan ağcaqayın siropu həzm sistemini tənzimləyir. Mədə və bağırsaqlarda həzm pozğunluğu, köp və şişkinliyə yaxşı təsir edir.
- Bədəndən toksinləri çıxarır və beləliklə maddələr mübadiləsini sürətləndirərək arıqlamağa kömək edir.
- Antibiotiklərin effektivliyini artırır.
- Tərkibindəki antioksidantlar sayəsində ağcaqayın siropu artrit, iltihablı bağırsaq xəstəliyi və ya ürək xəstəliyi kimi bəzi xəstəliklərin qarşısını almağa kömək edən sağlam pəhrizin bir hissəsi hesab edilə bilər.
- Ağcaqayın şərbətinin bitki mənşəli birləşmələri oksidləşdirici stressi azaldır ki, bu da daha sürətli qocalmağın və immunitet sisteminin gücünü azaltmağa cavabdehdir.
- Ağcaqayın siropu dərinin iltihabını, qızartısını, ləkələrini və quruluğunu azaltmağa kömək edir.
- Ağcaqayın siropunun tərkibindəki bəlğəmgətirici xüsusiyyəti öskürəyi aradan qaldırmağa kömək edir
Ağcaqayın Siropunun Zərərləri
Ağcaqayın siropu təbii bir dadlandırıcı olsa da, şəkər baxımından çox yüksək dəyərə malik olduğundan onu həddindən artıq istehlak etməmək çox vacibdir. Əks halda, piylənmədən şəkərli diabetə və hətta ürək xəstəliklərinə qədər bir çox xəstəliyə səbəb ola bilər. Bundan əlavə, həddindən artıq istehlakın ürəkbulanma, ağrı və həzmsizlik kimi fərqli yan təsirlərə səbəb ola bilər. Bir sözlə, xroniki və ağır bir xəstəliyiniz varsa, hamiləsinizsə və ya süd verirsinizsə müalicə məqsədilə heç bir məhsuldan həkim məsləhəti olamdan , o cümlədən ağcaqayın siropundan istifadə etməyə çalışmayın!
Ağcaqayın Siropunun İstifadə Qaydası
Ağcaqayın şərbəti ayrıca və ya digər qidalara əlavə edilərək istehlak edilə bilər. Sağlamlıq baxımından gündəlik qəbul vacibdir. 2-4 xörək qaşığı istehlak etmək tövsiyə olunur. Ancaq hər hansı bir sağlamlıq problemi varsa, ehtiyatla istifadə edilməlidir. Allergik bədəniniz varsa, şəkərli diabet xəstələri istifadə etməzdən əvvəl mütəxəssis həkimdən məsləhət almaq lazımdır. Sağlam qidalananlar şəkər əvəzinə səhər yeməyində, desert və hətta içkilərdə ağcaqayın siropundan istifadə edə bilər . Yalnız yeməyinizi şirinləşdirmək üçün istifadə edəcəksinizsə, tövsiyə olunan miqdar 15 ml-dir, ancaq zövqünüzə uyğun olaraq artıra və ya azalda bilərsiniz. Ancaq diqqət etməli olduğunuz məqam həddindən artıq istifadə edilməməsidir.
Ağcaqayın şərbətinin faydalarını öyrəndikdən sonra “onu haradan tapa bilərəm, necə istifadə etmək olar” deyə düşünə bilərsiniz. Ölkəmizdə tapmaq asan olmasa da, böyük marketlərdən və etibarlı onlayn alış-veriş saytlarından əldə etmək mümkündür. Ancaq bal kimi ağcaqayın şərbətinin də saxta olduğu deyilir, ona görə də ağcaqayın şərbətinizi alacağınız yerin etibarlı və tanınmış yer olmasına diqqət yetirməlisiniz. Ağcaqayın şərbətini əldə etdikdən sonra pancake və vafli kimi xəmir reseptlərinə şəkərə alternativ olaraq istifadə edə bilərsiniz. Bundan əlavə, ağcaqayın siropu ilə ev şəraitində öz əllərinizlə dəriyə qulluq maskaları da hazırlaya bilərsiniz. 1 qaşıq ağcaqayın siropuna şərbətlə eyni miqdarda süd əlavə edin, bu qarışığı dərinizə çəkin, 15-20 dəqiqə gözləyin və yuyun. Parlaq və təmiz dəri üçün ağcaqayın siropuyla hazırlanan maskanı tətbiq edə bilərsiniz.