Saqqız çeynəmək bir çoxumuzun gündəlik həyatımızda tez-tez istifadə etdiyi kiçik vərdişlərdən biridir. İşdə olarkən, kitab oxuyarkən və ya səyahət edərkən saqqız çeynəmək həm xoş, həm də müxtəlif sağlamlıq faydaları təklif edən mini fəaliyyətdir.
Evdar.az növlərindən tutmuş orqanizmə faydaları və zərərlərinə qədər saqqız haqqında araşdırmanı təqdim edir.
Saqqızın hansı növləri var?

Saqqız növləri ilə maraqlananlar üçün izahatla başlayaq: Bazarda bir çox fərqli saqqız növü tapa bilərsiniz. Çünki inqrediyentlərdən tutmuş istifadə məqsədinə qədər bir çox müxtəlif dəyişkən saqqızların çeşidlənməsində mühüm amillərdir. Bununla belə, saqqızın üç əsas növü məlumdur. Bu növlər şam ağacı saqqızı (çam saqqızı), mastik saqqızı və səndəl ağacı saqqızıdır.
Bundan başqa bazarda şəkərli və ya şəkərsiz saqqızlar, nikotinli saqqızlar, vitaminli saqqızlar, mineral əlavələr kimi müxtəlif məqsədlər üçün istifadə edilən saqqızlara da rast gələ bilərsiniz. Sözsüz ki, meyvə və nanə kimi ləzzətləri olan saqqızlar əsasən şəkərli saqqızlar kateqoriyasındadır.
Saqqız çeynəməyin faydaları nələrdir?

Saqqız çeynəməyin faydaları aşağıdakılardır:
- Saqqız çeynəmək ağız qoxusunu aradan qaldırmağa kömək edir.
- Düzgün saqqız növü seçildikdə (diş həkiminizdən soruşa bilərsiniz), hətta ağızdakı zərərli bakteriyaları məhv edə bilər.
- Xüsusilə şəkərsiz saqqız dişləri çürüməyə qarşı qoruyur.
- Saqqız ağızda tüpürcək istehsalını artıraraq həzmə kömək edir.
- Mədə turşusunu balanslaşdıraraq reflü üçün yaxşı təsir edir (Əvvəlcədən mütləq həkiminizlə məsləhətləşməlisiniz!)
- Bundan əlavə, saqqız çeynəmək stress və narahatlığı azaldır.
- Diqqəti artıran təsir yaradır.
- Səyahət zamanı yarana biləcək təzyiq fərqləri səbəbiylə qulaq tıxanıqlığını aradan qaldırmağa kömək edir.
- Arıqlama prosesində qəlyanaltı istəyini azalda bilər.
- Üz əzələlərini işlətməklə çənə quruluşunu gücləndirməyə kömək edir.
- Saqqız çeynəmək siqareti atmağa kömək edə bilər.
- Saqqız çeynəməyin beyin üçün faydaları haqqında bəzi məlumatlar var. Saqqız çeynəmək beyinə qan axını artırır. Saqqız çeynəməyin digər bir faydası isə beyinə rahatlıq hissi verməsidir. Bu, daha sakit bir ruh halına sahib olmağa imkan verəcəkdir.
Saqqız çeynəmək zərərlidirmi?

Təbii ki, biz təkcə onun yaxşı xüsusiyyətlərindən danışmırıq, saqqızın, əgər varsa, onun zərərlərini və əks təsirlərini də bilməliyik. Saqqızın zərərləri ilə bağlı diqqət etməli olduğunuz detallar bunlardır:
- Çox böyük və ya çox uzun saqqız çeynəmək çənə ağrısına səbəb ola bilər.
- Çənə diskində yerdəyişmələr baş verə bilər.
- Həddindən artıq saqqız çeynəmək artıq havanı udmağınıza səbəb ola bilər.
- Bu səbəbdən həzm problemləri yarana bilər.
- Həddindən artıq saqqız çeynəmək mədə ağrısı, qaz, şişkinlik və qarın ağrısı kimi yan təsirlərə səbəb ola bilər.
- Yenə uzun müddət və ya çox miqdarda saqqız çeynəmək baş ağrısına səbəb ola bilər.
- Şəkərli saqqızlar bir çox ağız və diş problemlərinə, xüsusilə də diş çürüməsinə səbəb ola bilər.
- Şəkərli saqqızlar şəkərə nəzarət edənlər üçün xüsusilə də diabet xəstələrində risk yarada bilər.
- Həddindən artıq saqqız çeynəmək bir müddət sonra asılılığa çevrilə bilər.
- Uzun müddətli saqqız çeynəmə asılılığı mədə turşusunu artırdığı üçün qastrit kimi xəstəliklərə səbəb ola bilər.
- Çox saqqız çeynəmək xərçəng riskini artırır. Bunun səbəbi saqqızın tərkibində olan kimyəvi maddələr və konservantlardır. Şəkərsiz saqqızlar ətirli saqqızlardan çox daha sağlamdır. Bununla belə, istehlak edilən hər saqqızın tərkibində müəyyən miqdarda süni dadlandırıcılar və konservantlar var. Bu səbəbdən həddindən artıq saqqız çeynəməyin!
Saqqız çeynəmək arıqlamağa səbəb olurmu?

Saqqız çeynəmək, əlbəttə ki, birbaşa arıqlamağınıza səbəb ola biləcək bir hərəkət deyil. Bununla belə, çəki itirmə prosesinizə kömək edə bilər. Saqqız çeynəyərkən ağzınız davamlı olaraq məşğul olacağı üçün müxtəlif qəlyanaltılar yemək əvəzinə saqqız çeynəməyi seçə bilərsiniz. Ancaq həddindən artıq və uzun müddət saqqız çeynəsəniz, mədənizdə turşuluq artacaq və bu, ağrı, köp, aclıq və narahatlıq kimi problemlərə səbəb ola bilər. Bu səbəblə arıqlamaq istəyirsinizsə mütləq həkiminizə və ya dietoloqunuza müraciət edin və onların sizə uyğun gördükləri üsulları sınayın.
Saqqız çeynəmək üz əzələlərini işlədirmi?

Bəli, saqqız çeynəmək üz əzələlərinin qismən də olsa işləməsini dəstəkləyir. Çünki çeynəmə hərəkəti bütün alt çənə nahiyəsinin, xüsusən də ağız ətrafının hərəkətliliyini artırır və beləliklə, həmin nahiyələrdəki əzələlərin hərəkətini təmin edir. Məhz buna görə də məlumdur ki, müntəzəm saqqız çeynəmək (həddini aşmadan) çənə əzələlərini gücləndirməkdə təsirli olur. Əslində, bəzi insanlar üçün müntəzəm saqqız çeynəmək hətta üz cizgilərinin müxtəlif sahələrini daha aydın göstərə bilər. Bununla belə, ümumi sağlamlığınız üçün tarazlığı qorumaq və əzələlərin işləməsi baxımından onu aşmamaq çox daha vacibdir.
Gündə nə qədər saqqız çeynəmək olar?

Gün ərzində müəyyən müddətdən artıq saqqız çeynəmək üz quruluşunun pozulmasına səbəb ola bilər. Bu səbəbdən gündə orta hesabla yarım saat saqqız çeynəmək kifayətdir. Gündə iki dəfə yarım saat saqqız çeynəməklə bir saatı tamamlamağın heç bir zərəri yoxdur. Amma bir saat saqqız çeynəmək kifayət qədər zərərlidir.
Hamiləlikdə saqqız çeynəmək zərərlidirmi?

Hamiləlik dövründə tərkibində kimyəvi maddələr və ya konservantlar olan qida və içkilərdən uzaq durmaq faydalıdır. Bu dövrdə qadınların bədən quruluşu ilə yanaşı, sağlamlıqları da dəyişir. Eyni zamanda ananın istehlak etdiyi hər şey körpəyə də təsir edir. Bu səbəbdən hamilə qadınların gündə maksimum yarım saat saqqız çeynəməsi məqsədəuyğun hesab edilir. Ancaq bu müddətin yarım saatdan çox olmamasına diqqət yetirilməlidir.
Onu da qeyd edək ki, bir çox saqqızda bütillə edilmiş hidroksianisol adlanan maddə olur. Bu maddə ağızda çeynəmə zamanı ayrılır. Böyük miqdarda bu konservant qan laxtalanmasına maneə olur və xərçəng şişlərinin artmasına gətirib çıxarır.

Digər bir araşdırmalarda isə saqqızın tez-tez qulaq infeksiyası keçirən şəxslərdə müalicəvi məqsədlər üçün istifadə edilməsidir. Xüsusilə tez-tez qulaq kanalı infeksiyası olan uşaqlarda saqqız çeynəmək infeksiya riskini azalda bilər.
Sağlamlığınızın Qeydinə Qalın!